Rốn là bộ phận dễ bị “bỏ quên” trong quá trình chăm sóc trẻ sơ sinh, nếu không được vệ sinh đúng cách, có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, thậm chí đe dọa tính mạng. Trong bài viết này, hãy cùng tìm hiểu cách vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh đúng cách tại nhà, giúp mẹ chủ động phòng ngừa và bảo vệ bé yêu luôn khỏe mạnh từ những chi tiết nhỏ nhất.
Vì sao nên vệ sinh rốn cho cho trẻ sơ sinh?
Rốn tuy nhỏ nhưng lại là nơi lý tưởng cho vi khuẩn và bụi bẩn tích tụ. Do cấu trúc lõm vào trong, khu vực này dễ giữ lại mồ hôi, bã nhờn và tế bào chết. Theo Viện Nghiên cứu Bộ gen Người Quốc gia Hoa Kỳ, trung bình một rốn có thể chứa tới 2.368 loại vi khuẩn – một con số đáng kinh ngạc cho một vùng da thường bị bỏ quên khi vệ sinh cơ thể.
Dưới đây là những lý do vì sao bạn không nên xem nhẹ việc vệ sinh vùng rốn:
- Nguy cơ gây mùi hôi và nhiễm trùng: Rốn bẩn khiến vi khuẩn phân hủy tế bào chết, gây mùi hôi, sưng đỏ, đau rát, thậm chí chảy mủ. Khoảng 5–10% trẻ sơ sinh có nguy cơ nhiễm trùng rốn do vệ sinh không đúng cách (Bệnh viện Nhi Trung ương, 2023).
- Viêm da vùng bụng: Nhiễm trùng từ rốn có thể lan sang vùng da bụng, gây viêm da tiếp xúc, ngứa và kích ứng kéo dài (Journal of Clinical Microbiology, 2021).
- Nhiễm nấm rốn: Rốn ẩm là môi trường lý tưởng cho nấm Candida phát triển, đặc biệt ở người vệ sinh kém hoặc mắc tiểu đường (Viện Da liễu Trung ương, 2023).
- Sỏi rốn: Tế bào chết, bụi bẩn và dầu nhờn tích tụ lâu ngày có thể tạo thành sỏi rốn, một khối cứng màu đen hoặc nâu, thường gặp ở người có rốn sâu và ít vệ sinh (Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, 2023).
Chuẩn bị những dụng cụ gì để vệ sinh rốn cho bé?
Để làm vệ sinh rốn cho bé hiệu quả, an toàn, sạch sẽ mà không gây tổn thương da, bạn cần chuẩn bị đầy đủ các vật dụng sau:
- Nước muối sinh lý 0,9%.
- Dầu dừa hoặc dầu oliu (nếu có cặn bẩn bám chặt)
- Khăn bông sạch, khô
Cách vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh bằng nước muối sinh lý sạch sẽ tránh nhiễm trùng
Nhiễm trùng rốn ở trẻ sơ sinh là tình trạng nguy hiểm, có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và thậm chí đe dọa đến tính mạng nếu không được xử lý kịp thời. Dưới đây là các bước cách vệ sinh rốn bằng nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh đúng cách và an toàn tại nhà:
Bước 1: Chuẩn bị dụng cụ vệ sinh
- Tăm bông sạch, gạc vô trùng
- Dung dịch vệ sinh rốn theo chỉ định bác sĩ, nước muối sinh lý 0,9%.
- Rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng sát khuẩn trước khi tiến hành
Bước 2: Thấm khô vùng rốn: Sau khi tắm cho bé, dùng gạc hoặc bông sạch nhẹ nhàng thấm khô vùng rốn.
Bước 3: Tẩm dung dịch vệ sinh: Dùng tăm bông hoặc miếng bông sạch thấm nước muối sinh lý đã chuẩn bị trước.
Bước 4: Lau nhẹ gốc rốn
- Dùng tăm bông đã tẩm nước muối sinh lý để lau nhẹ nhàng từ trước ra sau gốc rốn
- Cầm nhẹ phần cuống rốn để tránh làm tổn thương
- Thao tác cần nhẹ nhàng vì gốc rốn vẫn còn màng thịt mỏng dễ bong tróc
Bước 5: Làm sạch vùng da quanh rốn: Tiếp tục dùng bông lau từ gốc rốn ra vùng da xung quanh, chỉ lau một chiều, không lau đi lau lại để tránh nhiễm trùng chéo
Bước 6: Để rốn khô hoàn toàn
- Tăm bông sạch
- Sau khi vệ sinh, để rốn bé khô tự nhiên
- Không dùng phấn rôm, dầu hay bất kỳ loại thuốc nào bôi lên vùng rốn nếu không có chỉ định của bác sĩ
- Mặc quần áo sạch, thoáng, tránh cọ xát vào rốn
Lưu ý quan trọng khi vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh
Rốn là vùng da mỏng, nhạy cảm và dễ bị tổn thương nếu cách vệ sinh rốn cho bé không khoa học. Theo Journal of Clinical Dermatology (2023), hơn 20% ca viêm rốn ở trẻ bắt nguồn từ thao tác quá mạnh hoặc vệ sinh không đúng kỹ thuật.
Để đảm bảo an toàn khi vệ sinh rốn cho bé, bạn cần lưu ý những nguyên tắc sau:
- Tuyệt đối không dùng vật sắc nhọn hoặc móng tay để cạy chất bẩn trong rốn.
- Làm mềm chất bẩn trước khi lau: Nếu thấy có cặn bẩn khô cứng, nên dùng dầu dừa, dầu oliu hoặc nước ấm để làm mềm trước.
- Không chà xát mạnh tay: Rốn rất dễ bị tổn thương, đặc biệt là ở trẻ nhỏ hoặc người có da nhạy cảm.
- Không đổ trực tiếp các chất tẩy rửa mạnh như oxy già, cồn nồng độ cao hoặc xà phòng vào rốn.
- Không lạm dụng dung dịch sát khuẩn, chỉ sử dụng theo hướng dẫn của bác sĩ.
Vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh là việc tưởng chừng đơn giản nhưng lại đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe bé yêu. Chỉ cần vài phút mỗi ngày, cùng một chút tỉ mỉ và đúng kỹ thuật, mẹ hoàn toàn có thể ngăn ngừa hiệu quả các nguy cơ nhiễm trùng, viêm da, nấm rốn hay sỏi rốn cho trẻ.
Xem thêm:
