Trẻ nhỏ có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, dễ bị tác động bởi môi trường, thời tiết và các tác nhân gây bệnh xung quanh. Chính vì vậy, các bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ luôn là mối quan tâm hàng đầu của bố mẹ, nhất là trong những năm tháng đầu đời.
Hiểu đúng về dấu hiệu, nguyên nhân và cách xử lý sẽ giúp bố mẹ chăm con tốt hơn, tránh lo lắng thái quá hoặc xử trí sai cách. Bài viết này sẽ tổng hợp các bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ theo nhóm cụ thể, giúp bạn dễ dàng nhận diện và tìm đọc các bài chuyên sâu phù hợp.
Vì sao trẻ nhỏ dễ bị bệnh?
Hệ miễn dịch chưa phát triển đầy đủ
Trẻ nhỏ, đặc biệt là dưới 3 tuổi, chưa có khả năng chống lại nhiều loại virus, vi khuẩn gây bệnh như người lớn. Kháng thể từ mẹ truyền sang dần mất tác dụng, trong khi cơ thể trẻ đang học cách tự tạo kháng thể mới.
Môi trường sống và thói quen tiếp xúc
Trẻ thường xuyên tiếp xúc với người lớn, anh chị, đi nhà trẻ… dễ nhiễm bệnh qua đường hô hấp, tiếp xúc tay – miệng. Các yếu tố như thay đổi thời tiết, bụi mịn, ô nhiễm cũng khiến trẻ nhạy cảm hơn với các tác nhân gây bệnh.
Thói quen ăn uống, vệ sinh chưa hình thành
Trẻ có thể cho đồ vật vào miệng, ăn uống thiếu vệ sinh hoặc chưa được chăm sóc đúng cách, làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn đường tiêu hóa, ngoài da.
Các bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ
Nhóm bệnh hô hấp
Đây là nhóm bệnh phổ biến nhất ở trẻ nhỏ, đặc biệt là vào mùa lạnh hoặc thời điểm giao mùa.
- Viêm họng, viêm amidan, viêm phế quản: Bé có thể ho khan, ho có đờm, sốt nhẹ đến cao.
- Ngạt mũi, sổ mũi, viêm xoang: Thường gây quấy khóc, bỏ bú, khó ngủ.
Tham khảo: Trẻ bị ho có đờm: Nguyên nhân và cách xử lý hiệu quả cho bố mẹ
Nhóm bệnh tiêu hóa
Do chế độ ăn chưa phù hợp, thay đổi sữa, môi trường ăn uống thiếu vệ sinh.
- Tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa: Trẻ đi ngoài nhiều lần, phân lỏng, có thể mất nước.
- Nôn trớ, trào ngược dạ dày: Đặc biệt thường gặp ở trẻ dưới 1 tuổi.
Tham khảo: Trẻ bị rối loạn tiêu hóa: Nguyên nhân và cách chăm
Nhóm bệnh ngoài da
- Rôm sảy, hăm tã: Do thời tiết nóng, ẩm hoặc mặc tã lâu.
- Viêm da cơ địa, chàm sữa: Có thể do di truyền hoặc dị ứng.
Xem thêm: Trẻ bị rôm sảy: Làm sao để khỏi nhanh?
Nhóm bệnh truyền nhiễm
- Tay chân miệng: Sốt, loét miệng, nổi bóng nước tay chân.
- Sởi, sốt xuất huyết, cúm: Thường bùng phát thành dịch.
Xem thêm: Tay chân miệng ở trẻ em: Triệu chứng và điều trị
Nhóm bệnh về dinh dưỡng & phát triển
- Biếng ăn, còi xương, chậm tăng cân: Do thiếu vi chất, thói quen ăn uống kém.
- Thiếu máu do thiếu sắt: Trẻ hay mệt, da xanh, chậm phát triển.
Xem thêm: Trẻ biếng ăn kéo dài: Khi nào cần can thiệp?
Dấu hiệu bất thường khác
- Chảy máu cam, nhiệt miệng, nổi hạch: Có thể là biểu hiện của thiếu vitamin, nhiễm khuẩn.
- Sốt kéo dài không rõ nguyên nhân: Cần đi khám sớm để tìm nguyên nhân.
Xem thêm: Trẻ hay chảy máu cam có nguy hiểm không?
Khi nào cần đưa trẻ đi khám?
Dưới đây là bảng dấu hiệu cảnh báo cần đưa trẻ đi khám ngay:
| Dấu hiệu | Gợi ý cần khám |
|---|---|
| Sốt cao > 39 độ | Không hạ sau 2 ngày hoặc co giật |
| Nôn nhiều | Không bú, không uống nước |
| Đi ngoài > 5 lần/ngày | Phân có nhầy máu |
| Khó thở, thở rít | Dấu hiệu viêm phổi |
| Bỏ bú, ngủ li bì | Mất nước, nhiễm trùng |
⚠️ Tuyệt đối không tự ý dùng kháng sinh hoặc thuốc hạ sốt quá liều khi chưa có chỉ định bác sĩ.
Cách phòng bệnh hiệu quả cho trẻ nhỏ
- Tiêm phòng đúng lịch: Phòng các bệnh nguy hiểm như sởi, bạch hầu, ho gà…
- Vệ sinh tay, đồ chơi, dụng cụ ăn uống sạch sẽ
- Bổ sung dinh dưỡng hợp lý: Ăn đủ 4 nhóm chất, thêm trái cây, rau củ
- Giữ ấm hoặc làm mát cơ thể tùy thời tiết
- Tăng cường miễn dịch tự nhiên: Từ sữa mẹ, vitamin D, vận động nhẹ nhàng ngoài trời
Trẻ nhỏ rất dễ mắc bệnh do hệ miễn dịch còn non nớt và môi trường sống nhiều thay đổi. Tuy nhiên, nếu bố mẹ có đủ kiến thức để nhận diện sớm các bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ, biết đâu là dấu hiệu nhẹ, đâu là cảnh báo nghiêm trọng, thì hành trình nuôi con sẽ bớt lo lắng hơn rất nhiều.
Hy vọng bài viết này đã giúp bạn có cái nhìn tổng quan và dễ hiểu nhất về các nhóm bệnh phổ biến mà bé hay gặp. Đừng quên lưu lại và đón đọc các bài viết chuyên sâu hơn ở từng chủ đề, như: ho – sốt ở trẻ, rối loạn tiêu hóa, hay viêm da dị ứng, để luôn sẵn sàng ứng phó khi bé có dấu hiệu bất thường nhé!
Bài viết liên quan:
